به نقل از «جماران»

آیت الله دوستی زنجانی: برخورد با هنجارشکنی ها باید طوری باشد که نتیجه معکوس ندهد/ ناهنجاری های اقتصادی در مردم یک نوع عقده ایجاد می کند

تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۱۹۸۵۸

پایگاه خبری جماران: آیت الله دوستی زنجانی با تأکید بر اینکه برخورد با هنجارشکنی ها باید طوری باشد که نتیجه معکوس ندهد، گفت: خدای متعال در قرآن به حضرت موسی(ع) می فرماید «اذْهَبا إِلی فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغی فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشی». معلوم می شود که تأثیر تذکر با زبان خوش رابطه مستقیم دارد و زبان خوش و ملایم تأثیرگذارتر تأثیرگذارتر از خشونت است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با آیت الله مصطفی دوستی زنجانی از اساتید عالی حوزه علمیه قم را در ادامه می خوانید:

با توجه به اینکه این روزها مسأله حجاب مطرح است، نظر فقهی شما در خصوص محدوده وجوب حجاب چیست؟

درباره وجوب حجاب که بحثی نیست. یعنی نصّ و تصریح قرآن کریم و معلوم است که اگر کسی با قرآن مخالفت کند، محکوم به کفر می شود.

 

یعنی اگر کسی با اصل حجاب مخالفت کند کافر است؟

مخالفت کسی را کافر نمی کند؛ انکارش کافر می کند. اگر بگوید که ما در اسلام حجاب نداریم، این خلاف قرآن است و محکوم به کفر می شود. اما مخالفت معصیت است؛ تا مادامی که انکار نکند.

 

نظر شما در مورد کیفیت برخورد با این مقوله فرهنگی چیست؟

نحوه اجرای این حکم شرعی باید در دو مقوله مورد بررسی قرار بگیرد. یکی وظیفه و تکلیف فرد فرد جامعه است؛ به عنوان اینکه این افراد مخاطبین قرآن کریم هستند. «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ».(سوره احزاب، آیه 59) اینها تمام افراد را می گیرد و از نظر وجوب هیچ بحثی نیست. اما از نظر پیاده کردن و اجرای این حکم، خود افراد موظف هستند به عنوان یک تکلیف شرعی عمل کنند و در عمل افراد به وظیفه فردی اجباری نیست.

یعنی تا مادامی که مخالفت فرد انعکاس اجتماعی در جامعه به عنوان یک هنجارشکنی و قانون شکنی نگیرد، هرکسی باید وظیفه خودش را انجام بدهد. اما اگر به این صورت درآمد که شیوع مخالفت با هنجارهای دینی شد، باید جلوگیری شود. اما نحوه جلوگیری بستگی به موارد دارد. باید طوری باشد که نتیجه معکوس ندهد؛ از طریق نصیحت، آموزه های اخلاقی، سفارشات اسلامی و تأکید ائمه(ع) این رعایت ها را به  گوش مردم برسانند تا مردم خودشان احساس وظیفه کنند.

در موارد حادی که با آرامش یک جامعه تضاد پیدا می کند، دولت باید مداخله کند. البته آن هم باید به صورتی باشد که نتیجه معکوس ندهد. یعنی با مراعات همین که خدای متعال در قرآن به حضرت موسی(ع) می فرماید «اذْهَبا إِلی فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغی فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشی». معلوم می شود که تأثیر تذکر با زبان خوش رابطه مستقیم دارد و زبان خوش و ملایم تأثیرگذارتر تأثیرگذارتر از خشونت است.

 

در باب اصل حجاب، اجباری بودن یا نبودن آن خیلی برای من روشن نشد. فرمودید واجب است؛ اما آیا اجباری است؟

حجاب فردی اجباری نیست.

 

یعنی در منزل؟

در منزل و محدوده منزل، تا مادامی که در جامعه تأثیر منفی نگذارد. اما وقتی که به صورت یک هنجارشکنی اجتماعی در آمد، آن وقت باشد جلوگیری شود و نحوه جلوگیری هم باید مثل زبان ملایمی باشد که خدای متعال می فرماید.

 

این که عده ای می خواهند در مسأله حجاب طوری برخورد کنند که مردم را در مقابل هم قرار بدهند، کار درستی است؟

تا مقداری که از فساد نترسیم، از این درگیری ها باید پرهیز شود.

 

یعنی بیشتر قانون حاکم شود؟

البته ما زبان قانون به کار نمی بریم و بیشتر یک وظیفه دینی و حکم الهی فراتر قانون است. اگر این حکم الهی را به عنوان یک حکم الهی به مردم بگویند، شاید اطاعت آنها بیشتر شود تا اینکه به عنوان یک اجبار قانونی بگویند. با معاندین کاری نداریم؛ آنها در اقلیت هستند. اما قاطبه مردم اگر احساس کنند این یک حکم الهی است، تا اندازه ای خودشان را موظف می دانند مراعات کنند؛ اما نه به عنوان یک دستور حکومتی و قانونی. اگر اسم قانون روی آن بگذاریم ممکن است مخالفت کنند.

 

با توجه به اینکه اشاره داشتید نباید مردم روبروی همدیگر قرار بگیرند، ویژگی های یک آمر به معروف چیست؟

باید شرایط امر به معروف و نهی از منکر مراعات شود. این در مورد وظیفه مردم در قبال یکدیگر است که در حوزه امر به معروف و نهی از منکر قرار می گیرد. اما جاهایی که فساد در جامعه تولید می شود، حکومت باید دخالت کند.

 

تأثیر مشکلات اقتصادی بر بدحجابی چه قدر است؟ به عبارت دیگر اگر مشکلات اقتصادی و مسائل مربوط به ازدواج و مسکن رفع شود چه قدر در مشکلات حجاب و رفع فساد تأثیر دارد؟

این درباره پاره ای از افراد صدق می کند. پاره ای از افراد کمبودهای اقتصادی را بهانه قرار می دهند و رفتار انتقام جویانه دارند. اگر مسائل اقتصادی درست شود، فکر می کنم چند درصدی فرق می کند. چون همان طور که اشاره کردم پاره ای از افراد این طور عکس العمل ها را برای بروز دادن آن ناراحتی های خودشان استفاده می کنند. درباره آنها صدق می کند که اگر اقتصاد درست شود اعمال آنها فرق می کند.

خود این ناهنجاری های اقتصادی در مردم یک نوع عقده ایجاد می کند و عکس العمل های تندی از خودشان بروز می دهند. ان شاء الله خداوند کمک کند اقتصاد مردم درست شود و این ناهنجاری ها و ناراحتی ها کاهش پیدا کند.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا آیت الله دوستی زنجانی برخورد با بی حجابی افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا عنوان یک حکم الهی زبان خوش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۱۹۸۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا اوضاع حجاب با اجرای طرح نور بهتر شده است؟

مدیرعامل بنیاد ملی عفاف و حجاب معتقد است: بدون بزرگنمایی، طرح نور جزء طرح‌هایی است که وضع حجاب را یک مقدار بهتر کرده است. همه ما هم با جامعه مواجهه داریم و طبیعتاً محاسن و معایب طرح نور را می‌توانیم تا اندازه‌ای مشاهده کنیم. - اخبار اجتماعی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم طهورا نوروزی، مدیرعامل بنیاد ملی عفاف و حجاب در سومین نشست معاونین و مشاورین امور زنان و خانواده وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی به ارائه نظرات خود درباره اختلاف نظرهای به وجود آمده در موضوع عفاف و حجاب در جبهه داخلی پرداخت و نکاتی را در این زمینه یادآور شد. در ادامه بخشی از این سخنان را می‌خوانید.

لایحه عفاف و حجاب؛ نوع اجرا و اظهارنظرها

موضوع حجاب در یک سال اخیر دستاویز یک لایحه قانونی شد اما متأسفانه هنوز از سوی مجلس به تصویب نرسیده و مقاومت‌هایی در برابر تصویب این لایحه وجود دارد. در حال حاضر طرح نور توسط نیروی انتظامی در حال اجراست و طبیعتاً مثل همه طرح‌ها یک سری محاسن دارد ولی ممکن است نارسایی‌ها و ایراداتی هم به این طرح وارد باشد.

اخیراً در حوزه رسانه دیدیم مبحثی مطرح شد که یکی از اعضای دفتر مقام معظم رهبری ضمن یادآوری منویات رهبر انقلاب درباره حجاب از تذکر به برخی مسئولان به دلیل کارهای بی‌قاعده خبر داده بود. این کلام که در سطح رسانه‌ها مطرح شد، راستی بود که درست گفته نشد. نمی‌توانیم بگوییم حرف غیر صحیح است چون از سوی فرد معتبری بیان شد ولی آنچه مسلم هست این اظهار نظر روی اصل طرح نور نبوده بلکه درباره شیوه اجرای آن بوده است. اگر بگوییم این تذکر درباره اصل طرح است این حرف با آخرین صحبت‌های حضرت آقا درباره قانونی بودن عفاف و حجاب و اینکه دشمن در موضوع حجاب برای ما چالش درست می‌کند، تناقض دارد.

ما دو گفتمان در رابطه با حجاب در سطح کشور داریم که هر دو منتسب به جریان انقلاب هستند و هر دو مخالف ناهنجاری و بدپوششی و کشف حجاب هستند و به حجاب قانونی اعتقاد دارند و معتقد به مقابله با بی‌حجابی هستند. اما تمام تفاوت این دو گفتمان روی بحث شیوه مبارزه با بی‌حجابی است؛ یک شیوه برخورد مردم با مردم است همین آمرینی که ما در سطح خیابان‌ها می‌بینیم و از طرفی برخورد نیروی انتظامی با مردم است. خب یک عده به این شیوه نقد دارند و یک عده تأیید می‌کنند.

 

نقش زنان در معنابخشی به زندگی خانوادگی و اجتماعی

 

یک مدل دیگر هم با اصل برخورد موافق هستند ولی می‌گویند باید شیوه برخورد با بی‌حجابی مکانیزه شود چون واقعه 1401 و آن اتفاقات بدی که افتاد و ماه‌ها شاهد آشوب و ناآرامی در کشور بودیم، بهانه‌ای بود که دشمن از این برنامه ما گرفت. این در واقع یک حقیقتی است که وقتی یکبار این فضا برای ما در کشور ایجاد شده است دوباره چنین فضایی ایجاد نکنیم و بحث بی‌حجابی را از جرم به سمت تخلف اجتماعی ببریم و در این زمینه جریمه‌هایی اعمال شود. این هم برخورد با بی‌حجابی است اما برخوردی است که مواجهه‌ای ندارد و چون مواجهه ندارد، طبیعتاً چالش‌هایش کمتر است.

تجربه ثابت کرده در هر طرحی که با انسان و تعدد و تنوع آدم‌ها سر و کار داشته باشیم، هر قدر ما آموزش داشته باشیم و این آموزش‌ها را فراگیر کنیم بالاخره یک خطایی دارد چون ظرفیت حوصله و طاقت انسان محدود است و ممکن است در یک نقطه‌ای از تعادل خارج شود و اتفاقی بیفتد لذا گروه دوم معتقد به بحث مکانیزه شدن مقابله با بی‌حجابی و جریمه هستند.

تعارض گفتمان‌ها در سطح رسانه و اثرگذاری بر سیاست‌ها

متأسفانه اختلافات این دو گفتمان که هر دو دلسوز انقلاب هستند و به حجاب قانونی اعتقاد دارند و از کشف حجاب ناراحت هستند، در حال حاضر دستاویزی برای دشمنان شده است. در این حوزه دو آسیب داریم یکی تعارض این گفتمان‌ها در سطح رسانه و دیگری اثرگذاری این گفتمان‌ها در سیاست‌ها. مثلاً ممکن است انقدر یک گفتمانی را بسط بدهیم که جلوی طرح نور گرفته شود یا ممکن است از طرف دیگر سقوط کنیم.

لذا خوب است که عرصه مطالبه‌گری در حوزه عفاف و حجاب را به سمت یکی کردن این دو گفتمان بیاوریم و در این موضوع همه با هم همفکر شویم. باید چالش‌های هر روش را مورد بررسی دقیق قرار بدهیم. اگر بحث مکانیزه شدن مبارزه با بی‌حجابی مطرح است، بررسی کنیم که آسیب‌ها و چالش‌های این رویکرد چیست؟ آیا ما امکانات و تکنولوژی و زیرساخت‌های آن را داریم؟ یا آنطور که یک عده می‌گویند راه انداختن چنین بحثی برای این است که کلاً بحث مبارزه با حجاب منتفی شود؟ یا اگر برخورد مردم با مردم و مامور با مردم مطرح است این روش را چگونه می‌توان با کمترین هزینه اجرا کرد؟

 

سحر دانشور: حوزه زنان رسانه ندارد!

 

جنگ حجاب، جنگ رسانه است

ضمن اینکه بدون بزرگنمایی، طرح نور جزء طرح‌هایی است که وضع حجاب را یک مقدار بهتر کرده است. همه ما هم به عنوان شخصیت حقوقی و هم شخصیت حقیقی با جامعه مواجهه داریم و طبیعتاً محاسن و معایب طرح نور را می‌توانیم تا اندازه‌ای ببینیم.

جاهایی بوده که طرح نور اجرا شده و مأمور، خیلی خوب بوده و اصلاً موردی هم نبوده است. جاهایی هم بوده که اشکالاتی در نحوه برخورد مأمور دیدیم و تذکر هم دادیم. هر کسی با توجه به ویژگی خودش ممکن است اشتباه و خطایی هم بکند. اما به فرموده مقام معظم رهبری چون دشمن در این موضوع با برنامه و نقشه وارد شده است ممکن است اگر اتفاقی هم نباشد، داستان و هجمه و موجی را علیه عفاف و حجاب ایجاد کند. لذا ما هم باید با برنامه و نقشه عمل کنیم.

نکته بعدی این است که در موضوع حجاب، فضا و زمین حرکت دشمن، فضای رسانه است. جنگ حجاب، جنگ رسانه است. دشمن در فضای مجازی مانور می‌دهد ولی بیشتر حرکت‌های ما در فضای حقیقی است. مبارزه با ناهنجاری و کار فرهنگی ما در فضای حقیقی است لذا ما هر کاری در این جنگ روانی انجام بدهیم آنها ممکن است یک نقطه دیگری را هدف بگیرند. طرح نور کنار برود داستان دیگری جلو می‌آید.

محور مطالبه‌گری حجاب را روی بدنه مردمی و دستگاه‌های مؤثر ببریم

اما محور دوم مطالبه‌گری ما در موضوع حجاب باید این باشد که دستگاه‌های فرهنگی و اجتماعی را در این موضوع حساس کنیم. دستگاه‌های ما سهم بالایی در اجرای قانون دارند. ما باید محور مطالبه‌گری را روی دستگاه مؤثر ببریم.

امروز فقط نیروی انتظامی دارد به وظایف قانونی خود در حوزه حجاب عمل می‌کند و همه هم به او هجمه می‌بریم. بقیه دستگاه‌ها مثلاً وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، وزارت ارشاد، دستگاه‌هایی هستند که در فرهنگ عمومی تأثیر بسیاری دارند اما متأسفانه مدیریت فرهنگی در کشور ما بیشتر سلیقه‌ای و بدون خلاقیت و تخصص محوری انجام می‌شود. نگاهی که فکر می‌کند کار فرهنگی و اجتماعی را می‌شود فقط با جلسه و کمیته پیش برد و از ظرفیت‌های مردمی در فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی غفلت بزرگی می‌شود.

ما باید در عرصه فرهنگی و اجتماعی، گروه‌های مردمی و سمن‌ها را شناسایی کنیم. این گروه‌های مردمی هم فعال و دغدغه‌مند هستند و هم دنبال نفع اقتصادی نیستند و می‌توانند بخشی از این بار را به دوش بکشند. از ساختار رسمی نتیجه نمی‌گیریم پس بدنه غیر دولتی و دغدغه‌مند را شناسایی کنیم و بخشی از کارها را به آنها واگذار کنیم.

من در یکی از سفرهایم به استان مازندران دو سه مجموعه بسیار قوی مردمی دیدم که مطمئن هستم هیچ وزارت‌خانه‌ای نمی‌تواند در تراز آنها کار کند و آنها هستند که باید به دنبال این گروه‌ها حرکت کنند. می‌خواهم بگویم ظرفیت‌های مردمی در کشور زیاد است.

در این سال‌ها چون قرارگاه‌های فرهنگی اجتماعی تشکیل شده که هم سبقه اجتماعی و هم فرهنگی دارند، افراد بسیاری شناسایی شدند، موسسات تخصصی شدند، چرا ما از این ظرفیت‌ها استفاده نمی‌کنیم؟ چرا از این ظرفیت‌ها در آموزش و پرورش استفاده نمی‌کنیم؟ بنابراین حوزه مردمی حوزه مؤثر و مهمی است که باید روی آن متمرکز شویم.

انتهای پیام/